مقررات ملی ساختمان مبحث سیزدهم طرح و اجرای تأسیسات برقی ساختمان ها که به شما کمک میکنید با مفاهیم و الزامات تأسیسات برقی ساختمان ها آشنا شوید.
جهت دانلود مقررات ملی ساختمان مبحث سیزدهم طرح و اجرای تأسیسات برقی ساختمان ها کلیک کنید.
1-13 پیشگفتار
1-1-13 اساس این مقررات پر آیین نامه تأسیسات الکتریکی ساختمانها» – استاندارد شماره ۱۹۳۷، مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران – میتنی است که پایه آن مدارک گروه ۳۶۴ کمیسیون بین المللی الکتروتکنیک – IEC – است.
نظر به اینکه مدارک گروه ۳۶۴ IEC در حال تکوین است و ممکن است شامل مواردی که لازم اند نیاشد، تا انتشار آیین نامه ها و مقررات معتیر ملی یا IEC میتوان از مقررات و استانداردهای دیگر نیز استفاده کرد، یا این توضیح که جدیدترین چاپ استانداردهای ملی و IEC پر مدارک دیگر ارجحیت خواهد داشت.
2-1-13 لوازم و تجهیزات و دستگاههایی در تأسیسات برقی ساختمانها قابل نصب و استفاده خواهد بود که طبق مشخصات یک یا چند استاندارد ساخته و موفق به اخذ گواهی لازم نیز شده باشند، استفاده از هر نوع مصنوعات غیر استاندارد اکیداً ممنوع خواهد بود.
3-1-13 لیست مقررات و استانداردهای قایل استناد و استفاده با توجه به مفاد ردیف های 13-0-1 و 13-0-2 ، به قرار مندرج در پیوست شماره ۵ است.
4-1-13 برای آشنایی یا سیستمهای متداول توزیع نیرو و رعایت مقررات ایمنی طبق آیین نامه ایمنی تأسیسات الکتریکی ساختمانها خلاصه ای از شرح سیستمها و مقررات ایمنی سیستم TN، در پیوست شماره ۱، ارائه شده است مفاد و مقررات این پیوست باید مانند بقیه موارد مراعات و طيق آن عمل شود.
1-4-1-13 سیستم الکتریکی منتخب برای کلیه ساختمانها عموماً سیستم TN از نوع TN-C-S یا TN-S (پیوست شماره ۱) خواهد بود.
2-4-1-13 در همه یا جزئی از ساختمانهایی که به علت کار انجام شده یا به دلایل موجه دیگر، در آنها از سیستمهای نوع IT و TT (پیوست شماره ۱ ) یا روشهای ایمنی دیگر مانند ولتاژ ایمن – محیطهای ایمن بدون اتصال زمین و غیره استفاده میشود باید ضمن رعایت کلیات این مقررات از مقررات و آیین نامههای معتیر دیگر که در ردیف ۱۳-۰-۳ ذکر شده است استفاده شود. دلایل انتخاب اینگونه سیستمها یا روشها باید قیلایه اطلاع مجری این مقررات یا نماینده مجاز او پرسد و مجوز لازم کسب شود در هر حال مسئولیت ایمنی و صحت کار در تأسیسات کلا یه عهده مهندس ذیصلاح خواهد بود.
5-1-13 در تهیه طرح و اجرای تأسیسات برقی ساختمانها، شدتهای روشنایی مصنوعی برای هر نوع محیط کار باید براساس مقادیر ذکر شده در “استاندارد شدت روشنایی داخلی” انتخاب شود.
«استاندارد روشنایی داخلی» را مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران تهیه کرده است و عینا در پیوست شماره ۲ این مقررات نقل میشود.
6-1-13 در تهیه طرح تأسیسات برقی ساختمانها یکی از شرایط مهم پیش بینی و برآورد هرچه دقیق تر درخواست (تقاضا یا دیماند) یا حداکثر توان مصرفی آن است پیوست شماره ۳ «راهنمای استفاده از ضرایب همزمانی که از آیین نامه ایمنی تأسیسات الکتریکی ساختمانها» اقتباس شده است همراه یا مفاد پخش ۱۳-۳ و سایر قسمتهای مقررات راهنمای مفیدی برای حصول این مقصود خواهد بود.
7-1-13 لزوم رعایت نشانه های ترسیمی استاندارد در کلیه نقشه ها و مدارک الزامی است. اساس نشانه های انتخاب شده در این مقررات نشانه های ارائه شده در گروه مدارک ۶۱۷ IEC است. نشانه های موجود در پیوست شماره ۴ این مقررات تنها آن بخش از کل نشانه های یادشده انــد کـه پیش بینی میشود در طرحهای تأسیسات برقی به کار می آیند. استفاده از نشانه های ترسیمی متفرقه به طور کلی ممنوع خواهد بود.
8-1-13 در کلیه مراحل به خصوص مراحل اولیه طرح و اجرای کارهای ساختمانی و تأسیساتی، لازم است همکاری نزدیکی بین همه دست اندرکاران اعم از طراحان و اجراکنندگان ساختمان و تأسیسات آن وجود داشته باشد تا تبادل اطلاعات به موقع انجام شود.
9-1-13 برای اطلاع از نظرات مقررات و دستورالعملهای مقامات تأمین کننده سرویسهای ساختمان نظیر ،برق، تلفن و غیره باید به موقع اقدام شود و تماس و همکاری لازم تا خاتمه کار ادامه یاید.
2-13 دامنه کاربرد هدف تعریفها
1-2-13 دامنه کاربرد
تأسیسات برقی بناهای ذکر شده در زیر که از سیستم TN (پیوست شماره ۱) استفاده خواهند کرد. باید با رعایت مفاد این مقررات و نیز آیین نامه ها و استانداردهای ذکر شده در ردیف 13-0-3 اجرا شوند.
الف) ساختمانهای مسکونی
ب) ساختمانهای تجاری؛
ج) ساختمانهای اداری؛
د) ساختمانهای درمانی
ه) ساختمانهای آموزشی؛
و) ساختمانهای عمومی
ر) ساختمانهای صنعتی
ج) نمایشگاههای دانمی و موقت پارکهای تفریحات، کارگاههای ساختمانی
ط) هرگونه ساختمانی که مقررات مخصوصی برای تأسیسات الکتریکی آن وضع نشده باشد.
ی) ساختمانهای کشاورزی و دامداری
این مقررات موارد زیر را در برمی گیرد.
الف) تأسیسات سیم کشی سیستمهای جریان متناوب با ولتاژ تا ۱۰۰۰ ولت مؤثره
ب) تأسیسات سیم کشی سیستم های جریان متناوب با ولتاژ بیش از ۱۰۰۰ ولت مؤثر (به جز سیم کشی داخلی دستگاهها) که از سیستمهای قشار ضعیت تا ۱۰۰۰ ولت تقدیه می کنند، مانند چراغهای تخلیه الکتریکی در گازها (تئون)
ج) تأسیسات سیم کشی کلیه سیستمهای مربوط به لوازم و دستگاههایی که مقررات خاصی برای آنها واقع نشده باشد.
د) تأسیسات سیم کشی ثابت وسائل ارتباطی – انتقال علائم و قرمان و مشابه آنها – به استثنای سیم کشی های داخلی دستگاهها.
این مقررات موارد زیر را در بر نمی گیرد:
الف) وسائل جریه الکتریکی (لوکوموتیوالکتریکی)
ب) وسائل الکتریکی خودروها:
ج) تأسیسات الکتریکی کشتیها؛
د) تأسیسات الکتریکی هواپیماها
ه) تأسیسات الکتریکی روشنایی معابر عمومی
و) تأسیسات الکتریکی معادن
ر) تأسیسات برقگیر (صاعقه گیر) ساختمانها.
2-2-13 هدف
هدف از تدوین این مقررات که طرح و نصب تأسیسات برقی را در برمی گیرد، تضمین ایمنی افراد استفاده کننده از آنها و نیز سلامت ساختمان تأسیسات و محتویات آن است، و در عین حال ایجاد شرایطی است که در آن تجهیزات و دستگاههای مورد استفاده به نحوی صحیح و رضایتبخش کار کند.
3-2-13 تعريفها
یادآوری – در این مقررات اصطلاحاتی با تعریفهای زیر به کار رفته است. بسیاری از این تعریفها از “آیین نامه تأسیسات الکتریکی ساختمانها” استاندارد شماره ۱۹۳۷ گرفته شده اند. نظر به محدود بودن شمار اصطلاحات به جای ارائه الفبایی در اینجا برحسب موضوع ارائه شده اند.
یاد آوری – بیشتر اصطلاحات انگلیسی از IEC گرفته شده اند.
1-3-2-13 تجهیزات الکتریکی
وسائل، تجهیزات ،لوازم دستگاهها و مصالحی اند که برای تولید انتقال، توزیع یا مصرف انرژی الکتریکی به کار می روند مانند مولدها لوازم و اسبابها و دستگاههای برقی وسائل اندازه گیری، وسائل حفاظتی، تجهیزات و مصالح سیستمهای سیم کشی و لوازم مصرف کننده انرژی الکتریکی.
2-3-2-13 تاسیسات الکتریکی
مجموعه ای است از تجهیزات الکتریکی به هم پیوسته برای انجام هدف یا اهداف معین که دارای مشخصه های هماهنگ و مرتبط باشند.
3-3-2-13 مدار (مدار الکتریکی در تأسیسات)
مجموعه ای از تجهیزات الکتریکی در یک تأسیسات است که از منبع واحدی تقدیه نموده و به کمک وسائل حفاظتی واحدی در برابر اتاقه جریانها حفاظت شده باشد.
4-3-2-13 تجهیزات دستی
تجهیزاتی هستند قابل حمل که در هنگام استفاده عادی در دست گرفته می شوند و در آنها موتور، در صورتیکه وجود داشته باشد قسمتی جدانشدنی از تجهیزات را تشکیل میدهد.