
مقررات ملی ساختمان مبحث پانزدهم آسانسورها و پلکان برقی که به شما کمک میکنید با مفاهیم و الزامات مرتبط آسانسورها و پلکان برقی آشنا شوید.
جهت دانلود مقررات ملی ساختمان مبحث پانزدهم آسانسورها و پلکان برقی کلیک کنید.
احداث ساختمانهای بلند مرتبه و برج ها در کلان شهرها افزایش میانگین سنی افراد جامعه و نیاز جمعیت میانسال و کهنسال کشور به استفاده از سامانه های مکانیزه حمل و نقل داخل ساختمان لزوم تعبیه سامانه هایی چون آسانسور و پله برقی را بیش از پیش روشن ساخته است. به منظور طراحی، اجرا و بهره برداری صحیح و قانونمند این تجهیزات لازم است ضوابط مشخصی در این خصوص توسط نهادهای ذیصلاح تدوین و ابلاغ گردد.
این ضوابط علاوه بر جامعیت باید به اندازه کافی شقاف و بدون ابهام بوده و ضمانت اجرایی لازم را داشته باشد. از اینرو مبحث پانزدهم مقررات ملی ساختمان برای اولین بار در سال ۸۰ با عنوان آسانسورها و پله های برقی توسط دفتر امور مقررات ملی ساختمان وزارت مسکن و شهرسازی (سابق) تدوین گردید و در سال ۸۷ نیز مورد بازنگری قرار گرفت پیشرفت چشمگیر صنعت آسانسور در دنیا در دو دهه اخیر و به تبع آن تغییرات بوجود آمده در استانداردهای بین المللی از یک سو و از سوی دیگر تجربیات ۱۵ ساله اجرای ضوابط مربوط به مبحث آسانسور در کشور لزوم بازخوانی و ارزیابی مجدد ضوابط موجود در مبحث پانزدهم مقررات ملی ساختمان را بیش از پیش روشن مینمود.
بدین منظور ویرایش پیش رو به عنوان دومین بازنگری این مبحث در سال ۱۳۹۲ با هدف رفع ابهامات موجود در ویرایش قبلی و به روز رسانی ضوابط مطابق با استانداردهای معتبر بین المللی مورد ارزیابی قرار گرفت. مهمترین مباحث بازنگری شده توسط کمیته تخصصی مبحث پانزدهم به شرح زیر هستند:
بازبینی ساختار کلی مبحث و بهبود آن شامل حذف مطالب با جنبه آموزشی و غیر ضابطه ای، ادغام مطالب مربوط به پلکان برقی با پیاده رو متحرک و رفع اشکالات ویرایشی مبحث
ساده سازی مقاهیم و ضوابط متن مبحث تا حد امکان
گسترش حوزه کاربرد و ساده سازی ضوابط و مقررات
تکمیل بخش مربوط به آزمایش و تحویل گیری آسانسور و پلکان برقی
تکمیل بخش مربوط به آسانسورهای هیدرولیکی
هماهنگ سازی ضوابط و مقررات این مبحث با سایر مباحث مقررات ملی ساختمان
خارج نمودن مطالب از جنبه توصیه ای به حالت ضابطه ای
کاهش حداکثر ارتفاع مجاز برای احداث ساختمان بدون آسانسور
تعیین متولی پاسخگو در صورت بروز هر گونه مشکل یا حادثه در هر یک از مراحل طراحی، اجرا و بهره برداری از آسانسور جهت جلوگیری از بروز هر گونه ابهام و منازعه در مواقع بروز حادثه
تطابق و بروز رسانی مطالب و ضوابط مبحث با آخرین ضوابط سازمان ملی استاندارد ایران (ISIRI) و استانداردهای معتبر بین المللی
تدوین و تکمیل الزامات مدارک فنی آسانسور و پلکان برقی شامل دستورالعمل ایمنی، دستورالعمل بهره برداری گواهی های بازرسی تاییدیه های فنی نقشه های اجرایی پلاک و مشخصات سازنده و الزام به تحویل آن به مسئولین ساختمان
بازنگری اصلاح و تدقیق ،تصاویر، نمودارها و جداول
دریافت ارزیابی و اعمال نظرات اصلاحی و ابهامات رسیده به دفتر مقررات ملی ساختمان از طرف کارشناسان و متخصصین صنعت ساختمان و آسانسور از زمان انتشار نسخه اولیه مبحث.
1-15 کلیات
این مبحث حداقل ضوابط لازم را برای جانمایی طراحی تأمین پیش نیازهای نصب، بهره برداری ایمن و بهینه از آسانسور پلکان برقی و پیاده رو متحرک وضع مینماید. بدین منظور مطالب زیر در این مبحث در نظر گرفته شده است.
الف: ارائه راهکارهای طراحی و انتخاب مناسبترین ،آسانسور پلکان برقی و پیاده رو متحرک با قابلیت بهره برداری مناسب از لحاظ موقعیت ،تعداد ،نوع ،سرعت، ظرفیت و سایر موارد.
ب: ارائه مقررات و ضوابط لازم در انتخاب و جانمایی محل و (تعداد آسانسور، پلکان برقی و پیاده رو متحرک)
پ: ارائه ضوابط مربوط به بالا بردن کیفیت اجرا و بهره برداری.
تبصره: جانمایی طراحی محاسبه تأمین پیش نیازهای ،نصب اجراء بهره برداری و نگهداری از آسانسورها، پلکانهای برقی و پیاده روهای متحرک باید طبق مقررات این مبحث انجام گیرد و این امر نافی نوآوری ابتکار و فن آوری جدید نخواهد بود مگر آنکه با اهداف مقررات شامل ایمنی، بهداشت آسایش و صرفه اقتصادی مغایرت داشته باشد.
2-15 حدود و دامنه کاربرد
1-2-15 این مبحث کلیه ضوابط مربوط به انتخاب ،موقعیت ،جانمایی تعیین تعداد، نوع طراحی، ضوابط تأمین پیش نیازهای ،نصب اجرای محل نصب چگونگی لحاظ نمودن نیروهای وارده، مشخصات فنی، حفاظتها ،ایمنی نظارت عمومی بر نصب آزمایش و تحویل انواع آسانسور، پلکان برقی و پیاده رو متحرک ذکر شده در بند ۱۵-۱-۱-۲ را شامل میشود.
2-2-15 انواع و کاربرد ،آسانسور پلکان برقی و پیاده رو متحرک موضوع این مبحث عبارتند از:
الف – آسانسورهای کششی جهت حمل بار مسافر تخت بیمار یا برانکارد و اتومبیل
ب – آسانسورهای هیدرولیکی جهت حمل بار مسافر تخت بیمار یا برانکارد و اتومبیل
پ- آسانسورهای کششی و یا هیدرولیکی نماباز، پانوراما و مسافربر.
ت- انواع پلکان برقی با پله های فلزی با زاویه شیب تا ۳۵ درجه
ث- پیاده روهای متحرک با پله های فلزی یا تسمه ای
3-2-15 دستگاه ها و بالابرهای زیر مشمول مقررات این مبحث نمی باشند و ضوابط مربوط به ساخت و به کارگیری این دستگاهها باید طبق استانداردهای معتبر بین المللی صورت گیرد.
الف – بالابرهای ساختمانی نظیر وینچ های بالابر جرثقیل برجی (تاورکرین) و غیره
ب- بالابرهایی که در خارج ساختمانها کاربرد دارند و کلیه دستگاههای بالابر که به عنوان معبر دائمی ساختمان تلقی نمیشوند نظیر بالابرهای دنده شانه ای که هنگام اجرای ساختمان برای انتقال مصالح و غیره به کار گرفته میشوند.
پ- بالابرهای ضربدری یا قیچی (عموماً با کاربرد صنعتی).
ت – آسانسورهای سرویس خاص (کتاببر، غذابر و …).
ث- سکوهای بالابر صندلی چرخدار و معلول بر با حرکت قائم و یا مایل
ج- پارکینگهای طبقاتی و بالابرهای مکانیزه خودروبر که عملکردی شبیه به آسانسور دارند.
چ – نوار نقاله های باربر