ناظر و مجری نظام مهندسی
پس از تأیید نهایی پیش طرح توسط شهرداری و صدور و سپس بارگذاری گزارش کنترل نقشه در سامانه، فرایند انتخاب مهندس طراح مهندس ناظر و مجری نظام مهندسی توسط مالک یا طراح پیش طرح (به درخواست مالک) فعال می گردد.
ناظر نظام مهندسی
مهندس ناظر گواه است تا معیارها و موارد مشخصی را که از قبل تعیین شده است. و قرار است بر اساس این قوانین، ساخت و ساز انجام گردد. را بررسی کند. اگر مهندس ناظر نتواند به کار ادامه بدهد. باید گزارش دقیقی از آنچه از شروع تا به موقع ترک کار، انجام گردیده است. را به سازمان نظام مهندسی ارائه نماید.
نظارت بر کلیه عملیات اجرایی، ارائه گزارشات مرحله ای، گزارش خلاف و غیره به شرح موارد زیر:
- نظارت مهندسان ناظر بر عملیات اجرائی ساختمان «نظارت مستمر» می باشد .
- بازبینی کارشناسان ناظر ، از زمان صدور پروانه ساختمان توسط مرجع صدور پروانه آغاز و با صدور گواهی پایان كار خاتمه می یابد . این نظارت در موارد مشتمل بر حضور چهار ناظر از چهار رشته ، نظارت جمعی بوده و به هیچ وجه جنبه نوبتی و جداگانه ندارد.
- مهندسان ناظر در خصوص عملكرد خود ، حسب مورد بصورت جمعی (در اموری كه تواما مربوط به دو رشته یا بیشتر است) یا فردی (دراموری كه مربوط به رشته تخصصی مورد صلاحیت هر ناظر است). در قبال سازمان استان و سایر مراجع قانونی مسئول بوده و پاسخگو می باشند.
- وظائف مهندسان ناظر جنبه كنترلی دارد و در صورت عدم انطباق كار در حال اجرا با نقشه ها و مشخصات مصوب. الزامات قانونی ، مقررات ملی ساختمان و سایر ضوابط لازم الاجرا ، مكلفند ضمن تذكر كتبی به سازنده و صاحبكار ، مراتب را به مرجع صدور پروانه ساختمان اعلام و حسب مورد. درخواست اصلاح یا توقف عملیات اجرائی و الزام سازنده و صاحبكار به رعایت ضوابط لازم الاجرا نمایند. همچنین تصویر گزارش خود را به سازمان استان تحویل دهند.
- مهندسان ناظر راسا مجاز به اعمال تغییرات در نقشه ها و مشخصات فنی نمی باشند.
- عملكرد مهندسان ناظر باید در چهارچوب كلیه مقررات و ضوابط قانونی بخصوص ضوابط نظارت ساختمان در فصل چهارم پیوست مبحث دوم مقررات ملی ساختمان صورت گیرد.
- كلیه کارشناسان ناظر هر پروژه موظفند هماهنگی لازم را با مهندس ناظر هماهنگ كننده در تمام امور بطور مستمر به عمل آورند و با اطلاع وی با سایر ناظران همفكری، مذاكره ، همكاری و ارتباط پیوسته داشته باشند.
- مجریان ناظر هر پروژه باید قبل از آغاز عملیات اجرائی باتفاق یكدیگر از محل پروژه بازدید كنند. و از ویژگی های ملك و مجاورت های آن از جمله: موقعیت ملك. همجواری ها، تأسیسات ملك و تأسیسات شهری مجاور اطلاع حاصل نموده و از جمیع عوامل موثر در اجرای پروژه اطلاع حاصل كنند و مراتب را صورت جلسه نمایند.
- كلیه مهندسان ناظر موظف به كنترل و تأیید ترازها و موقعیت های مكانی به اتفاق ناظران دیگر. و تنظیم و امضای صورتجلسه آن، به اتفاق ناظر هماهنگ كننده می باشند.
- مهندسان ناظر موظف به كنترل رعایت بهداشت، ایمنی و حفظ محیط زیست. مطابق ضوابط لازم الاجرا بویژه مبحث دوازدهم مقررات ملی ساختمان (ایمنی و حفاظت كار در حین اجرا). در تمام مراحل اجرا از تجهیز كارگاه تا «پایان كار» بطور عام و در حدود صلاحیت خود بطور خاص. همچنین هماهنگی در زمینه های تخصصی با سایر ناظران و در صورت لزوم ارائه تذكر كتبی به سازنده و صاحبكار می باشند.
- مجریان ناظر موظف به تنظیم و امضای گزارش های مرحله ای اجرای ساختمان. منطبق با الزامات مبحث دوم مقررات ملی ساختمان (نظامات اداری) به اتفاق می باشند. و مهندس ناظر هماهنگ كننده مسئول تسلیم و تحویل این گزارش ها به مراجع ذیربط است.
- کارشناسان مهندس ناظر، موظف به حضور در جلسه تحویل زمین (با حضور صاحبكار و سازنده). و امضا و مهر صورتجلسه آن می باشند.
- مهندسان ناظر در مدت اجرا و در طول كار (همزمان با پیشرفت كار و بطور تدریجی). موظف به كنترل نقشه های چون ساخت تهیه شده توسط سازنده. در هر مرحله و تأیید و امضای آن در همان مرحله و ارائه یك نسخه تائید شده آن به سازمان استان می باشند.
- مهندسان ناظر موظف به حضور در مراجع مرتبط اعم از سازمان استان. و مرجع صدور پروانه ساختمان و وزارت راه و شهرسازی. حسب مورد جهت ارائه توضیحات و امضای اسناد در چهارچوب قانون می باشند.
- در اشخاص حقوقی ، مدیر عامل ضمن تعیین ناظر هماهنگ كننده مكلف است. به تعیین چهار ناظر از کارشناسان شركت كه اسامی آنان در پشت پروانه اشتغال درج شده است. (با رعایت صلاحیت مربوط) و اعلام رسمی آن بصورت كتبی. به سازمان استان و مرجع صدور پروانه ساخت می باشد.
مجری نظام مهندسی
اتوجه به مبحث دوم، مجریان ساختمانی در حوزههای اجرایی، فنی، مالی و اداری وظایفی دارند که باید طبق قوانین عمومی و شرایط خصوصی منعقد شده در قراردادها، انجام دهند. علاوهبراین، مهندس اجرایی موظف است از آغاز تا اتمام پروژه پاسخگوی مالک، کارفرما، مهندسین ناظر، مرجع صدور پروانه، دستگاه نظارت و مراجع کنترل ساختمان باشد.
بهطور کلی، اصلیترین وظایف مهندس ذیصلاح ساختمان به شرح زیر است:
- رعایت اصول ایمنی و حفاظت کارگاه و مسائل زیست محیطی
- تحویل تمامی مدارک و مستندات فنی و ملکی ساختمان به صاحب کار
- ایجاد شرایط نظارت در چارچوب وظایف ناظر (ناظران) در محدوده کارگاه
- موظف به تهیه و استفاده از مصالح مناسب مطابق مشخصات فنی ارائه شده در نقشهها
- ارائه برنامه زمانبندی کلی و تفصیلی کارهای اجرایی به مهندسان ناظر، مشاوران و مالکان
- بررسی کلیه نقشهها قبل از اجرا و ارائه نظرات پیشنهادی برای رفع اشکال و خطاهای نقشه
- موظف به پرداخت ضرر و زیان به مالک درصورت بروز خسارت ناشی از عملکرد شخص مجری
- تهیه و امضای سه نسخه از نقشههای چون ساخت (ازبیلت) در پایان کار و اخذ تأییدیه ناظران
- موظف به تضمین کیفیت اجرای ساختمان و ارائه بیمهنامه تضمین کیفیت در موارد تعیین شده
- رعایت شرایط خصوصی قرارداد و مشخصات مندرج در پروانه ساختمان، نقشههای مصوب و ضوابط شهرسازی
- اخذ موافقت و تایید کتبی کارفرما (صاحبکار)، ناظر مربوط و ناظر هماهنگ کننده برای هرگونه تغییرات در برنامه اجرایی
- مکلف به استفاده از مهندسان، کاردانهای فنی، معمارانتجربی، کارگران و استادکاران و همچنین عوامل فنی ماهر با داشتن پروانه
- صحت انجام کلیه عملیات اجرایی ساختمان با توجه به رعایت مقررات ملی ساختمان، ضوابط و مقررات شهرسازی، محتوای پروانه ساختمان و نقشههای مصوب